KONCEPCJA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA

TEATRU WSPÓŁCZESNEGO W WARSZAWIE

 

Strategia inwestowania

                Założono rozwiązanie pozwalające wybudować nową Małą Scenę bez przerywania funkcjonowania Teatru. Pierwszym krokiem będzie wybudowanie budynku – mostu ponad ul. Jaworzyńską z wewnętrznym patiem – otworem doświetlającym pomieszczenia przyległe do obecnego Teatru i przyszłego budynku oraz przejazd poniżej. Pozwoli to przenieść magazyn na dekoracje i uzyskać minimum powierzchni dla funkcji administracyjno-technicznych mieszczących się obecnie w kontenerach i barakach przy ul. Jaworzyńskiej 1. Nowe foyer i bufet ponad ulicą połączone z istniejącym foyer pozwolą uwolnić część powierzchni w suterenie.

                W wyniku rozpatrzenia przez Dyrekcję Teatru różnych konfiguracji funkcji Małej Sceny do foyer – ruchu aktorów oraz ciągów technologicznych dla dekoracji dla obu scen oraz dodatkowych garderób – zdecydowano o układzie funkcjonalno-przestrzennym zaproponowanym we wstępnej koncepcji. Czynniki, które zadecydowały to: odizolowanie scenografii od ulicy, łatwość dostępu dla niepełnosprawnych, głębokość foyer i hallu kasowego. W obecnym układzie funkcja podstawowa – Teatru jest maksymalnie eksponowana i zintegrowana z istniejącym budynkiem i dużą sceną.

                Niewielki barek kawowy dostępny jest zarówno z hallu Małej Sceny, z ulicy, jak i z hallu prowadzącego do funkcji komercyjnych. Dostawa i transport pionowy za pomocą dźwigu oraz poziomy dekoracji, ruch aktorów, ruch publiczności są integralnie włączone w organizm istniejącego Teatru na poziomie parteru oraz nadziemia.

Powierzchnia całkowita przeznaczona na rozbudowę Teatru Współczesnego (łącznie z antresolą na 3. kondygnacji przyległej do Dużej Sali i zrównującej się z poziomem jej dachu) wynosi 1.500 m² Stanowi to około 22% maksymalnej powierzchni, którą można wybudować wypełniając warunki zabudowy wymuszone planem miejscowym. Przyjęto, że maksymalna wysokość 23 m oznacza poziom gzymsu przy ulicy i ostatnia kondygnacja biur będzie miała jeszcze antresolę dostępną z poziomu 6. kondygnacji. Tak liczona łączna powierzchnia komercyjna i Teatru wynosi 6.650 m².

 

Koncepcja funkcjonalna

                Koncepcja jest kompromisowym rozstrzygnięciem między (czasem, choć nie zawsze) sprzecznymi interesami poszczególnych grup użytkowników przy dwóch założeniach warunkujących sensowność postawionego celu: 1. priorytet właściwego funkcjonowania Teatru na Dużej i Małej Scenie; 2. właściwej lokalizacji i obsługi funkcji komercyjnych tj. biur, cafe baru i parkingów podziemnych.

                W proponowanej koncepcji funkcjonalnej wchodzimy na Małą Scenę od ul. Mokotowskiej i z poziomu chodnika możemy wejść na dolny poziom małej scenowidowni w środku jej długości. Wyjście ewakuacyjne z tej sali prowadzi na zewnątrz na podwórze wyładowcze przy rampie, malarni i ślusarni. W hallu Małej Sceny znajduje się szatnia, kasa, WC dla niepełnosprawnych oraz dźwig na poziom nowego foyer. Jest ono położone na wysokości 5,00 m tak, aby zachować skrajnię drogową w ul. Jaworzyńskiej (4,50 m netto). Należy więc dodać 5 stopni, aby połączyć nowe i obecne foyer. Rampę dla niepełnosprawnych wprowadzono istniejącym otworem na podest narożnej klatki schodowej, aby nie zawężać prześwitu nowego i starego wnętrza. W projektowanym foyer są dwa tylko elementy odbiegające od skromności architektonicznej obecnego Teatru, którą koncepcja kontynuuje. Są to toalety dla publiczności z okienkami przy umywalkach oraz szerokie przeszklenie i balkon z widokiem na Kościół Zbawiciela.

Cafe bar w parterze został zlokalizowany w centralnej części elewacji pomiędzy wejściem do Teatru i do hallu biur. Jest mikro-barem – miejscem spotkań i oczekiwania. Dolny hall z szerokimi na przynajmniej 1,80 m schodami do foyer i dużą prostokątną duszą nawiązywać będzie czarnym lastrico i chromowanymi balustradami do schodów w głównej części. Garderoby dla Małej Sceny zlokalizowano na jej poziomie, mają okna i tworzą bufor akustyczny od strony ul. Jaworzyńskiej. Na pierwszej kondygnacji zlokalizowano dwie duże garderoby z WC i natryskiem, każda z oknami wychodzącymi na patio – otwór w łączniku ponad ul. Jaworzyńską.

      Łącznik w części przyległej do istniejącej widowni może mieć podwójną wysokość (do zrównania z dachem). Do tego pomieszczenia jest dostęp przez galerię tą samą wewnętrzną klatką schodową przyległą do ul. Jaworzyńskiej, która komunikuje aktorów i techników obu scen. (Wspomniana galeria może być użyteczna przy montażu czy transporcie dekoracji, które podnośnikiem hydraulicznym wypychane są z poziomu parteru). Ta sama klatka biegnie w górę, ale już tylko jako pion ewakuacyjny biur otwierany na drzwi anty-panic.
          Szczegółowe dyspozycje funkcjonalne szerokiego na 9,5 m pasa 1. kondygnacji będącego kieszenią boczną głównej sceny i zapleczem magazynowym należy do użytkownika. Zamarkowano tylko orientacyjną liczbę i podziały pomieszczeń (biurowych lub technologicznych), które mają dostęp światła dziennego wymaganego w miejscach przeznaczonych na stały pobyt ludzi. 

Na granicy działki od strony ul. Jaworzyńskiej umieszczono duży szacht wentylacyjny pozwalający wentylować i klimatyzować zarówno istniejący jak i projektowany budynek. Jego ostateczne gabaryty (ma netto szerokość około 1 m) zostaną określone w dalszej fazie pracy nad koncepcją funkcjonalną.

 

Funkcje towarzyszące rozbudowie Teatru

                Na styku z istniejącą kamienicą przy Mokotowskiej zaprojektowano wejście do cafe baru i hallu biurowca. Wjazd do parkingu podziemnego usytuowano na styku z sąsiednią kamienicą przy ul. Jaworzyńskiej. Funkcje biurowe obsługuje klatka schodowa i pion dwóch dźwigów osobowych, z których jeden zjeżdża do podziemnego parkingu. Rolę klatki schodów ewakuacyjnych dla biur pełnią schody dla personelu Teatru zabezpieczone drzwiami anty-panic przed niepożądaną ingerencją. Kondygnacje biurowe zostały doświetlone dzięki 4. metrowemu wycofaniu zabudowy na granicy z sąsiadem oraz zastosowaniu wewnętrznego trzeciego traktu dla funkcji konferencyjno-magazynowych nie wymagających światła dziennego. Wykorzystano w pełni limit wysokości przewidziany planem i zastosowano się do sąsiednich skośnych dachów tworząc antresolę użytkową dostępną z 6. kondygnacji.

                Parking podziemny rozwiązano według parametrów istotnych dla jego komercjalizacji jako publicznie dostępnego. Parkowanie następuje z rampy ciągłej 8%. Na trzech kondygnacjach podziemnych w granicach działki zmieszczono około 60 miejsc parkingowych. Należy uwzględnić pewne zmniejszenie tej ilości po skwantyfikowaniu potrzeb na pomieszczenia techniczne, głównie wentylatorni i rozdzielni elektrycznej.

                Przyjęto opcjonalnie rozwiązanie, w którym za odpowiedni ekwiwalent Teatr mógłby zapewnić zainteresowanemu inwestorowi prawo drogi (czyli zapewnić służebność) dla 3. kondygnacyjnego parkingu podziemnego na sąsiedniej posesji, przy ul. Mokotowskiej (inaczej niedostępnego). W okolicy jest dużo wartościowych zasobów mieszkaniowych przy ogromnym deficycie miejsc postojowych. Inwestycja w taki parking podziemny na około 50 miejsc z powodzeniem uniosłaby program nowej parterowej czy piętrowej oficyny, która byłaby interesującym kompleksem pracowni i administracji Teatru. Przyjęty schemat obsługi parkingu podziemnego umożliwia opisane tu rozwiązania.

 

Uwagi końcowe

                Wizualizacje pokazują proponowany kierunek, głównie jako rozwiązanie krzyżówki funkcjonalno-przestrzennej. Projektanci sugerują jedynie kontynuowanie proporcji i podziałów skromnego modernizmu istniejącego budynku. Pozostajemy przekonani, że wielkości Teatru Współczesnego zaszkodzić może epatowanie zbytnim kontrastem obu gmachów tak, aby młodsza siostra – Małej Sceny pyszniła się przy starszej i większej arogancką nowoczesnością czy nowobogactwem materiałów. Sugerujemy tylko, żeby rozegrać konsekwentnie ideę połączenia nowego ze starym tak, aby było to raczej złącze niż cięcie. Taka forma architektoniczna estetycznie i ideowo da się obronić. Podmiotem jest to bowiem teatr, a nie architekt teatru.